Βασικός στόχος του ερευνητικού προγράμματος αποτελεί η δημιουργία μιας εθνικής βάσης δεδομένων στην οποία θα συγκεντρώνονται όλες οι διαθέσιμες πηγές για την μελέτη του Νεοελληνικού Θεάτρου. Στο Πρόγραμμα Πηγές της Ιστορίας του Νεοελληνικού Θεάτρου, που αποτελεί τον βασικό πυλώνα του Τομέα Θεατρολογίας, έχουν συγκεντρωθεί μέχρι σήμερα ένα πλήθος τεκμηρίων της δραστηριότητας των θιάσων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου. Σκοπός του Προγράμματος είναι η προώθηση και ανάδειξη της θεατρολογικής έρευνας και των προϊόντων του πολιτισμού. Κύριο μέλημα του Προγράμματος, από τον πρώτο χρόνο ίδρυσής του, αποτελεί η εξοικείωση νέων επιστημόνων με την έρευνα της ιστορίας του νεοελληνικού θεάτρου και του πολιτισμού, μέσα από την εμπειρική ερευνητική εκπαίδευση και επαφή με το αρχειακό υλικό.
Το πρόγραμμα στοχεύει στη μελέτη της αγροτικής οικονομίας της οθωμανικής Κρήτης μέσα από το πρίσμα της συνδυαστικής προσέγγισης αδημοσίευτων οθωμανικών αρχειακών τεκμηρίων σε συσχέτιση με τις δυνατότητες των εφαρμογών που προσφέρουν νέες τεχνολογίες, όπως είναι τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (G.I.S).
Ο σκοπός του ερευνητικού προγράμματος είναι διττός: 1) η δημιουργία ενός ψηφιοποιημενου ιδιωτικού Nαυτιλιακού Αρχείου Επιχειρήσεων Ωνάση 2) η συγγραφή μιας μελέτης με θέμα την Ιστορία Επιχειρήσεων Ωνάση, που θα τεκμηριώνεται από το υλικό του Αρχείου Ωνάση.
Στόχος του προγράμματος, το οποίο υλοποιείται με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, είναι η καταπολέμηση της ανεργίας των νέων Επιστημόνων μέσω της ανάπτυξης των ερευνητικών τους δυνατοτήτων, της εκπαίδευσης και της κατάρτισής τους σε διεπιστημονικούς ερευνητικούς και τεχνολογικούς τομείς αιχμής.
Το ερευνητικό πρόγραμμα έχει ως στόχο την όσο το δυνατόν πληρέστερη συγκέντρωση σε βάση δεδομένων της αρθρογραφίας των σημαντικότερων Ελλήνων τεχνοκριτών του 20ου αιώνα. Αποσκοπεί στη δημιουργία ενός αρχείου που θα παρέχει στον μελετητή, μέσα από ένα πολλαπλό και ευέλικτο σύστημα αναζήτησης, όχι μόνον μια βιβλιογραφικού τύπου καταγραφή του υλικού, αλλά και τα ίδια τα τεχνοκριτικά κείμενα-σε μορφή ψηφιοποιημένης αναπαραγωγής-ώστε να είναι άμεσα δυνατή η ανάγνωσή τους, καθώς και ένα αρχείο όλων των αναπαραγωγών έργων τέχνης-επίσης σε ψηφιοποιημένη μορφή-που είχαν δημοσιευτεί μαζί τους.
Η μελέτη του φαινομένου της αναβίωσης του αρχαίου δράματος στη νεότερη Ελλάδα διεξάγεται από το πρόγραμμα της Ιστορίας του Νεοελληνικού θεάτρου στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προγράμματος μελέτης του Αρχαίου θεάτρου . Προϊόν του προγράμματος αποτελεί η διαμόρφωση ενός ηλεκτρονικού αρχείου παραστάσεων αρχαίου δράματος στους νεότερους χρόνους, που καλύπτει το χρονικό διάστημα από το 1817 μέχρι τις μέρες μας.
Η ερευνητική ενέργεια αυτή έχει ως στόχο την εκτενέστερη χαρτογράφηση της ελληνικής περίπτωσης της εξόρυξης και την εμβάθυνση στην ιστορία της δραστηριότητας αυτής τον 19ο-20ό αιώνα.
Η Πράξη αποσκοπεί στο να συμβάλλει στη διεπιστημονική προσέγγιση των πολιτισμικών τοπίων της Μεσογείου και της μεταβολής τους στη διαχρονία.
Το πρόγραμμα αρχαίου θεάτρου του ΙΜΣ έχει ως στόχο να συγκεντρώσει σε μιαν ηλεκτρονική βάση δεδομένων κάθε δυνατή πληροφορία για το αρχαίο δράμα ως θεατρική πρακτική και πολιτιστική δραστηριότητα μέσα στα ευρύτερα γεωγραφικά όρια του ελληνόφωνου κόσμου (αν και οι επικαλύψεις του ελληνικού με το ρωμαϊκό θέατρο είναι πολύ μεγάλες από την ύστερη ελληνιστική περίοδο κι έπειτα).
Το ερευνητικό πρόγραμμα αφορά τον εντοπισμό, τη συλλογή και την επεξεργασία των βιογραφικών πληροφοριών και των εικονογραφικών πορτρέτων των Ελλήνων και ξένων ηθοποιών σε περιοδικά, εφημερίδες ή ημερολόγια που εκδίδονταν σε πόλεις της Ελλάδας (Αθήνα, Σύρος, Μυτιλήνη, Πάτρα, κ.ά.) αλλά και σε πόλεις όπου υπήρχαν ελληνικές κοινότητες (Κάιρο, Αλεξάνδρεια, Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, Φιλιππούπολη κ.ά.). Στόχος είναι η χρονολογική ταξινόμηση, η δημιουργία καταλόγων των βιογραφούμενων προσώπων, αλλά και στατιστικών πινάκων, όπου θα καταγράφεται η συχνότητα εμφάνισης των Ελλήνων και ξένων ηθοποιών. Θα ακολουθήσει η εισαγωγή των στοιχείων σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, η διάχυση των αποτελεσμάτων της έρευνας στο διαδίκτυο, καθώς και η έκδοση ανθολογίου, η παραγωγή, παρουσίαση και δημοσίευση σχετικών άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια.
Αρχικός στόχος του προγράμματος ήταν να καταγραφούν και να μελετηθούν οι επιτύμβιες στήλες του μουσουλμανικού πληθυσμού του οθωμανικού Ρεθύμνου. Με το πέρασμα του χρόνου η μελέτη των μουσουλμανικών επιτύμβιων στηλών της οθωμανικής περιόδου επεκτάθηκε σε όλη την Κρήτη.
Η ιστορία των λιμανιών αποτελεί ένα ραγδαίως αναπτυσσόμενο πεδίο έρευνας που έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον πολλών ερευνητών τα τελευταία χρόνια. Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αποτελεί ένα απαιτητικό και συνάμα αρκετά γόνιμο πεδίο έρευνας. Η λιμενική δραστηριότητα επηρέασε με ουσιαστικό τρόπο την κοινωνική, την οικονομική αλλά και τη χωρική εξέλιξη της Θεσσαλονίκης ανά τους αιώνες. Στις αρχές του 20ου αιώνα η πόλη είχε καταστεί σε ένα από τα σπουδαιότερα εμπορικά λιμάνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μετέπειτα του ελληνικού κράτους. Σκοπός της έρευνάς μας είναι να μελετήσουμε τον υλικοτεχνικό εκσυγχρονισμό του λιμανιού κατά τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Η αναδιαμόρφωση του λιμανιού κατά στις αρχές του 20ου αιώνα μεταμόρφωσε την εικόνα και τη δομή του, οργάνωσε διαφορετικά τον χώρο του, αύξησε την αποδοτικότητά του, βελτιστοποίησε την μεταφορική του δυναμική, εμπέδωσε ένα νέο καταμερισμό της εργασίας, ενώ μεταμόρφωσε ένα μεγάλο τμήμα του φυσικού περιβάλλοντος της πόλης. Έτσι, υπό μία έννοια η μελέτη της αναβάθμισης των υποδομών του λιμανιού έχοντας ως βασικό, άλλα όχι μοναδικό, πεδίο έρευνας το Ιστορικό Αρχείο Λιμένος Θεσσαλονίκης, αποτελεί μια προσπάθεια να διαπιστώσουμε την αλληλεπίδραση μεταξύ τεχνολογικής εξέλιξης, οικονομικής ανάπτυξης και φυσικού περιβάλλοντος. Τέλος, σκοπός μας είναι να συμβάλουμε στην καλύτερη γνώση της ιστορίας της πόλης της Θεσσαλονίκης.
Το έργο MedSTACH αποσκοπεί στην εδραίωση της Κύπρου ως κόμβο αριστείας για την αρχαιολογία και την πολιτιστική κληρονομιά στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αξιοποιώντας τη διεπιστημονική έρευνα και την τεχνολογική καινοτομία. Για το σκοπό αυτό, Κυπριακά δημόσια ακαδημαϊκά ιδρύματα και εθνικοί φορείς χάραξης πολιτικής συμπράττουν μαζί με κορυφαία διεθνώς ερευνητικά/ακαδημαϊκά ιδρύματα ώστε να θέσουν τις βάσεις για τη δημιουργία του Κέντρου Αριστείας Eastern Mediterranean Science and Technology Centre for Archaeology and Cultural Heritage (ακρώνυμο MedSTACH).
Το έργο STORM σχεδιάζει να παρουσιάσει μία ολοκληρωμένη πλατφόρμα που θα παρέχει εργαλεία και υπηρεσίες, τόσο σε μακρο-κλίμακα για την παρουσίαση μιας ολοκληρωμένης πρότασης διαχείρισης των μνημείων, όσο και σε μικρο-κλίμακα για τη βελτίωση συγκεκριμένων διαδικασιών προστασίας και πρόληψης κινδύνων.
Reconstructing the Cultural Dynamics in Shallow Marine Environment through Electrical Resistivity Tomography and Photogrammetry
Στόχος του έργου ήταν η συγκέντρωση ιστορικών πληροφοριών σχετικών με το φαινόμενο της ασθένειας στην Κρήτη κατά την οθωμανική περίοδο, η οργάνωση αυτών των ιστορικών μαρτυριών σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων προσβάσιμη στην ακαδημαϊκή κοινότητα και το ευρύτερο κοινό, καθώς και η ιστορική επεξεργασία των παραπάνω πηγών. Το πρόγραμμα εκτελέστηκε στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας και του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας στο πλαίσιο της Συμφωνίας Συμβιβασμού μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της εταιρείας Siemens.
To πρόγραμμα AncientCity προσπαθεί να βρει νέους ορίζοντες για την μελέτη της αστικοποίησης στην Αρχαια Ελλάδα μέσω της συνδυαστικής εφαρμογής δορυφορικών και επίγειων μεθόδων τηλεπισκόπισης και χωρικών αναλύσεων με συστήματα γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών με στόχο την κατανόηση και ανακατασκευή της πολύπλοκης ιστορίας και ανάπτυξης των αρχαιοελληνικών αστικών κέντρων.
Mέσω μιας διεπιστημονικής μεθόδου, που συνδυάζει την προσεκτική ανάγνωση των ιστορικών και των αρχαιολογικών μαρτυρίων με τη χωρική ανάλυση που προσφέρει η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στην αρχαιολογική έρευνα, το ερευνητικό πρόγραμμα διερευνά τις εξελίξεις των οικισμών της Κρήτης κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο (4ος αιώνας – πρώιμος 9ος αιώνας). Στόχος είναι η ανασύνθεση του δικτύου των κρητικών πόλεων και οικισμών, καθώς και η κατανόηση των διαφορετικών τύπων οικισμών και η αλληλοεξάρτησή τους από χαρακτηριστικά της μικρο-γεωγραφίας τους. Ένα βασικό ερώτημα είναι γιατί ορισμένοι οικισμοί επέζησαν της κρίσης του 7ου-8ου αιώνα, ενώ άλλοι εξαφανίστηκαν για πάντα.