Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών

Ερευνητικά Έργα

Στρατής Καρράς

Το θεατρικό έργο του Στρατή Καρρά και η πολύπλευρη συμβολή του συγγραφέα στην πνευματική και κοινωνική ζωή του τόπου

Στόχος του ερευνητικού project είναι η ψηφιοποίηση, η τεκμηρίωση και η επιμέλεια έκδοσης των θεατρικών έργων του Στρατή Καρρά, καθώς και η ανάδειξη της συμβολής του στον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό.

Διεθνείς κινηματογραφικές παραγωγές στην Ελλάδα: Η περίπτωση της Κρήτης

Διεθνείς κινηματογραφικές παραγωγές στην Ελλάδα: Η περίπτωση της Κρήτης

Η πράξη με τίτλο «Διεθνείς Κινηματογραφικές Παραγωγές στην Ελλάδα: Η περίπτωση της Κρήτης» εκτελείται από το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Σκοπός του ερευνητικού έργου είναι η ιστορική μελέτη διεθνών κινηματογραφικών παραγωγών που πραγματοποιήθηκαν στην Κρήτη, νησί το οποίο έχει υπάρξει προορισμός σημαντικού αριθμού ξένων κινηματογραφιστών και παραγωγών από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια έως σήμερα. Ειδικότερα, το πρόγραμμα εξετάζει τους λόγους για τους οποίους προσελκύστηκαν ξένοι παραγωγοί και δημιουργοί στην Κρήτη, το νομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο δραστηριοποιήθηκαν και τις συνέπειες της έλευσης των κινηματογραφικών συνεργείων σε επίπεδο τοπικής οικονομίας και κοινωνίας.

VCAT-Gr

Ανάλυση της αλυσίδας αξίας του καπνού στην Ελλάδα (1949-1981)

Ο σκοπός αυτής της ερευνητικής πρότασης είναι η ιστορική ανάλυση του Ελληνικού καπνικού τομέα την περίοδο μεταξύ του τέλους του εμφύλιου πολέμου (1949) και την είσοδο της Ελλάδας στην ΕΟΚ το 1981.

UNPUBLISHED LAND REGISTERS

Γαιοκτησία και οικογενειακό αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα του 19ου αιώνα: τα ανέκδοτα «κτηματολόγια» της καποδιστριακής περιόδου (1830)

Στόχος του ερευνητικού προγράμματος «Γαιοκτησία και οικογενειακό αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα του 19ου αιώνα: τα ανέκδοτα «κτηματολόγια» της καποδιστριακής περιόδου (1830)» είναι η μελέτη μιας σειράς τοπικών γεωργικών στατιστικών από την περίοδο διακυβέρνησης του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια (1828-1831), άγνωστων στη βιβλιογραφία, και η αξιοποίησή τους για την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την κατανομή του πλούτου και του εισοδήματος στο εσωτερικό της ελληνικής αγροτικής κοινωνίας αμέσως μετά τη λήξη της Επανάστασης.

GeSuLaQ

Γεωγραφία της επιτήρησης. Λοιμοκαθαρτήρια και υγειονομεία στο ελληνικό κράτος, 1821-1923

Στόχος του ερευνητικού προγράμματος είναι η καταγραφή των λοιμοκαθαρτηρίων και υγειονομείων που λειτούργησαν στο Ελληνικό κράτος από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης το 1821 έως το 1923, όταν οριστικοποιούνται τα σύνορά του μετά από μια δεκαετία πολέμων (1912-1922). Η έρευνα θα επικεντρωθεί τόσο στα λοιμοκαθαρτήρια, τα υγειονομεία και τους υγειονομικούς σταθμούς που ίδρυσε και λειτούργησε η κεντρική διοίκηση όσο και στα αντίστοιχα που κατασκεύασαν διάφοροι δήμοι, κυρίως νησιωτικοί, στην προσπάθειά τους να προστατεύσουν αφενός τον πληθυσμό τους, αφετέρου τις οικονομικές τους λειτουργίες.

VHSS

Virtual Historic Sailing Ships

Aνάδειξη της ναυτικής πολιτιστικής κληρονομιάς με την ανάπτυξη ολοκληρωμένης πλατφόρμας 3D ψηφιακών αναπαραστάσεων ιστορικών ιστιοφόρων.

PanArtExh

Ο θεσμός των Πανελληνίων Καλλιτεχνικών Εκθέσεων, 1938-1987

Το ερευνητικό έργο αποσκοπεί στη συστηματική τεκμηρίωση και την κριτική μελέτη των δεκαπέντε κρατικών Πανελλήνιων Καλλιτεχνικών Εκθέσεων, οι οποίες οργανώθηκαν την περίοδο 1938-1987 και αποτελούν τον σημαντικότερο εκθεσιακό θεσμό στην Ελλάδα στη διάρκεια του 20ου αιώνα.  Η μελέτη αυτή, βασισμένη σε εκτενή έρευνα σε δημόσια και ιδιωτικά αρχεία, δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές έργων τέχνης, καθώς και σε αποδελτίωση του καθημερινού και περιοδικού τύπου θα μας δώσει ουσιαστικές πληροφορίες για α) την ίδια την εικαστική παραγωγή στην Ελλάδα (λ.χ. τις δεσπόζουσες καλλιτεχνικές τάσεις), β) την κρατική παρέμβαση στον χώρο των τεχνών, γ) τις τάσεις στην αγορά της τέχνης, και δ) τον λόγο περί τέχνης που αναπτύχθηκε με αφορμή τις εκθέσεις και ο οποίος καθόρισε τον κυρίαρχο αισθητικό κανόνα, προωθώντας συστηματικά συγκεκριμένα καλλιτεχνικά πρότυπα και επηρεάζοντας άμεσα τόσο τις αντιλήψεις του φιλότεχνου κοινού, όσο και την πορεία της εικαστικής παραγωγής στην Ελλάδα.

ΔΙΑΤΟΠΟ

Διαχρονικά τοπία πολιτισμού της Κρήτης: Αναδεικνύοντας τον θαλάσσιο και ορεινό πλούτο του Μιραμπέλου

Κεντρικός στόχος του έργου ΔΙΑΤΟΠΟ αποτελεί η ανάπτυξη κατάλληλου πλαισίου εφαρμογής πρακτικών τεκμηρίωσης και ανάδειξης του θαλάσσιου και ορεινού πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος και πρόληψης κινδύνων συνδεδεμένων με φυσικούς και ανθρωπογενείς παράγοντες, με έμφαση στο ανατολικό Μιραμπέλο. Το έργο πρόκειται να ενεργοποιήσει και να εφαρμόσει δράσεις που θα περιλαμβάνουν την συλλογή πρωτότυπου αρχαιολογικού και ιστορικού υλικού, την ενοποίηση του θαλάσσιου (Ελούντα) και του ορεινού (Οξά) τοπίου στο πλαίσιο της δημιουργίας συνδυαστικών θαλάσσιων και χερσαίων γεωαρχαιολογικών διαδρομών, την μελέτη και ανάλυση των περιβαλλοντικών συνθηκών των αρχαιολογικών θέσεων, την τεκμηρίωση και χαρτογράφηση θέσεων με μεθόδους γεωπληροφορικής (αεροφωτογράφιση, υποβρύχια τεκμηρίωση, παράκτια, χερσαία και υποθαλάσσια γεωφυσική χαρτογράφηση, τρισδιάστατη τεκμηρίωση τοπίου και αρχιτεκτονικών δομών), την υλοποίηση εφαρμογής εικονικής πραγματικότητας για την ανάδειξη και προβολή του φυσικού και πολιτιστικού τοπίου και την ευρεία διάχυση των αποτελεσμάτων. Το έργο βρίσκεται σε συμφωνία με τις προτεραιότητες της περιφερειακής στρατηγικής της έξυπνης εξειδίκευσης και της βιώσιμης ανάπτυξης και τα αποτελέσματά του θα ενδυναμώσουν την περιφερειακή οικονομία στον τομέα του εναλλακτικού τουρισμού και της τουριστικής επισκεψιμότητας, μέσω της ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς και του φυσικού περιβάλλοντος, ως βασικών πυλώνων στην προσπάθεια εμπλουτισμού και αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος.

Το πρόγραμμα εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κρήτη», “Έργα επίδειξης πειραματικής ανάπτυξης, που προωθούν την έρευνα και καινοτομία σε τομείς της RIS3Crete” της Περιφέρειας Κρήτης, και θα έχει τριετή διάρκεια στην περίοδο Μάρτιος 2019-Μάρτιος 2022 με συνολικό προϋπολογισμό 212.266,25 Ευρώ. Συμμετέχοντες φορείς Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (Συντονιστής) Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου Πανεπιστήμιο Κρήτης/Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας.

JaNet

Janissaries in Ottoman Port-Cities: Muslim Financial and Political Networks in the Early Modern Mediterranean​​​​​​​

ERC

Φορέας χρηματοδότησης: European Research Council Starting Grant scheme (StGr2019 no. 849911, στο πλαίσιο του H2020-EU.1.1.)
Επιστημονικός Υπέυθυνος: Γιάννης Σπυρόπουλος
Ημερομηνία έναρξης: 1 Φεβρουαρίου 2020, ημερομηνίας λήξης: 31 Ιανουαρίου 2025
Συνολικός Προϋπολογισμός: € 1,498,389
Θεσμός φιλοξενίας: ΙΜΣ/ΙΤΕ

MorEc

Ηθική και οικονομία. Ζητήματα ηθικής στον δημόσιο λόγο σχετικά με την αγορά και το κέρδος, Ελλάδα τέλος 19ου αιώνα - πρώτο μισό 20ού αιώνα

Το ερευνητικό πρόγραμμα “Ηθική οικονομία. Ζητήματα ηθικής στον δημόσιο λόγο σχετικά με την αγορά και το κέρδος, Ελλάδα τέλος 19ου αιώνα - πρώτο μισό 20ού αιώνα” έχει ως στόχους αφενός να συζητήσει την έννοια της “ηθικής οικονομίας” και να προωθήσει τον διεπιστημονικό διάλογο σχετικά, αφετέρου να προσεγγίσει γενικότερα την παρουσία ηθικών αξιών και εννοιών στον δημόσιο λόγο συλλογικοτήτων και ατόμων σχετικά με τον ανταγωνισμό, το κέρδος και άλλες πλευρές της καπιταλιστικής οικονομίας.

DE.F.I.C.I.T

Ολοκληρωμένο σύστημα λήψης αποφάσεων για την άρδευση καλλιεργειών σε επίπεδο Κρήτης με χρήση καινοτόμων τεχνολογιών

Αντικείμενο της προτεινόμενης πράξης είναι η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος λήψης αποφάσεων σε μεγάλη χωρική κλίμακα (Υδατικό Διαμέρισμα Κρήτης) με σκοπό: α) τον ακριβή προσδιορισμό των αρδευτικών αναγκών, με γνώμονα τη βέλτιστη απόδοση των καλλιεργειών και την ορθή διαχείριση του υδατικού δυναμικού, β) το σχεδιασμό σεναρίων βέλτιστης προσαρμογής του γεωργικού τομέα με γνώμονα τις επερχόμενες κλιματικές αλλαγές, και γ) τη δυναμική ενοποίηση των παραπάνω πληροφοριών μέσω της δημιουργίας πλατφόρμας για άμεση και σε πραγματικό χρόνο ενημέρωση επιχειρήσεων και φορέων, οι δράσεις των οποίων σχετίζονται άμεσα με το βέλτιστο σχεδιασμό και τη διαχείριση εγγειοβελτιωτικών έργων στην Περιφέρεια Κρήτης.

Ierapetra Harbour Survey

Geoarchaeological research in the broader area of Ierapetra harbour, Crete

In October 2019 the Ephorate of Underwater Antiquities in collaboration with the Laboratory of Geophysical Satellite Remote Sensing and Archaeoenvironment of IMS-FORTH undertook a scoping survey of the ancient harbour of Ierapetra (anc. Hierapytna) in Eastern Crete. The objective was to increase our understanding of the ancient harbour and its relationship with the present landscape. The survey examined the eastern mole, the modern harbour area and the western foreshore. The survey revealed a complex landscape, with changes over time that had not been previously noted and which affected the interpretation of the location and access to the ancient harbour. A series of previously unrecorded Roman structures were also identified.

MAPFARM

Mapping the Early Farmers in Thrace

Τhe Laboratory of Geophysical-Satellite Remote Sensing and Archaeo-environment participates in the project MAPFARM which is held under the auspices of the Democritus University of Thrace and funded by Hellenic Foundation for Research and Innovation. The lab has undertaken the task of the large scale geophysical mapping of various neolithic sites in Xanthi and Rodopi.

ClimaMED

Innovative technologies for climate change mitigation by Mediterranean Agricultural Sector

LIFE17 CCM/GR/000087

Total project Budget: 2,859,783€
Total eligible project budget: 2,771,090€
European Community contribution: 1,662,654€ (60% of the eligible budget)
Beneficiaries contribution: 1,197,129€

MisDep

Μετανάστευση και αναπτυξιακές στρατηγικές στην περιφέρεια του ‘Δυτικού Κόσμου’ κατά την πρώιμη μεταπολεμική περίοδο (Ελλάδα, Πορτογαλία / Βραζιλία, Αργεντινή)

Το έργο σκοπεύει να καλύψει το κενό στην έρευνα για το μεταπολεμικό μεταναστευτικό ρεύμα από την Ελλάδα και την Πορτογαλία προς την Αργεντινή και τη Βραζιλία και να προσφέρει μέσα από ενδελεχή ανάλυση μια καινοτόμα προσέγγιση για εθνικές δομές, διεθνικά δίκτυα και διεθνή αναπτυξιακά μοντέλα κατά τη μεταπολεμική περίοδο.

BIOnian

Δράσεις προστασίας και ανάδειξης βιοποικιλότητας οικοσυστημάτων και περιοχών φυσικού κάλλους της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων μέσω "έξυπνων" συστημάτων εντοπισμού, καταγραφής, ψηφιακής χαρτογράφησης και διαχείρισης πιέσεων

Το έργο BIOnian έχει ως βασικό στόχο τον εντοπισμό, καταγραφή, χαρτογράφηση και ανάπτυξη «έξυπνων» εργαλείων για την παρακολούθηση αλλά και την ανάδειξη των ειδών της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, που σχετίζονται, υποστηρίζονται ή χρησιμοποιούν ως ενδιαίτημα τους εδαφικούς πόρους της Περιφέρειας.

5DARE

Ανάπτυξη ολοκληρωμένης διαστημικής τεχνολογίας 5 διαστάσεων για την εκτίμηση και μοντελοποίηση της συσχέτισης μεταξύ του δυναμικού φαινομένου της εδαφικής διάβρωσης και των αλλαγών στις χρήσεις γης και στο κλίμα στις υδρολογικές λεκάνες της Μεσογείου

Το ερευνητικό πρόγραμμα 5DARE στοχεύει να αναπτύξει ολοκληρωμένες μεθοδολογίες για την χρήση της διαστημικής τεχνολογίας στην εκτίμηση του ποσοστού εδαφικής διάβρωσης σε υδρολογικές λεκάνες της Μεσογείου. Το 5DARE θα αξιολογήσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, των χρήσεων γης και της κάλυψης βλάστησης στο ποσοστό εδαφικής διάβρωσης σε υδρολογικές λεκάνες της Μεσογείου.

SettleinEastCrete

Χωρικές δυναμικές και σταθερότυποι κατοίκησης στην ανατολική Κρήτη από την κλασική έως τη βενετική περίοδο

This project attempts to highlight the developments of the settlement patterns in Eastern Crete from the Classical to the Venetian period. The main goal is to enlighten the transition from the ancient autonomous city-states to the medieval cities and villages. This work aims to a better understanding of the economic, social, political and also environmental issues that influenced that evolution.

Concentrating on the eastern part of Crete, it is the occasion to see how, on a same territory but on a long chronological period, through very different administrative systems, population has organized itself, balancing between a centralized and a disseminated mode of settlement.