Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών

SLaVEgents

Οι δούλοι και ο ρόλος τους στην εξέλιξη των κοινωνιών και των πολιτισμών στην Δυτική Ευρασία και την Βόρεια Αφρική, 1000 π.Χ. - 300 μ.Χ.

Επιστημονικός Υπεύθυνος: Κώστας Βλασόπουλος
Φορέας Χρηματοδότησης: Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (Advanced Grant 2022, Grant Agreement 101095823)
Ημερομηνία Έναρξης: 1 Ιουλίου 2023,   Ημερομηνία Λήξης: 30 Ιουνίου 2028
Συνολικός Προϋπολογισμός: € 2,495,575
Θεσμός Φιλοξενίας: ΙΜΣ-ΙΤΕ

Το πρόγραμμα SLaVEgents φιλοδοξεί να αποτελέσει μια πρωτοπόρα συμβολή  στη μελέτη της αρχαιότητας, μεταφέροντας το κέντρο βάρους της έρευνας από τις ελίτ στις κατώτερες τάξεις. Το πρόγραμμα στοχεύει να επανεξετάσει την κοινωνική, οικονομική, πολιτική και πολιτισμική ιστορία της αρχαιότητας επί τη βάσει της αυτενέργειας των δούλων.

Σκοπός του προγράμματος είναι να αναλύσει τον ρόλο των δούλων στις διαδικασίες μετασχηματισμού των αρχαίων κοινωνιών και πολιτισμών. Σε αυτό το πλαίσιο, θα μελετηθούν οι πολλαπλές ταυτότητες, οι κοινότητες και τα δίκτυα που δημιούργησαν οι δούλοι με βάση την οικογένεια, τη συγγένεια, την εργασία, την εθνικότητα και τη λατρεία και το πώς διαμόρφωναν τις επιδιώξεις, προσδοκίες και στρατηγικές τους· οι αλλαγές που προκάλεσε η δράση των δούλων στα οικονομικά, νομικά, πολιτικά και θρησκευτικά συστήματα της αρχαιότητας και η ατομική και συλλογική συμμετοχή των δούλων σε ιστορικά γεγονότα και συγκυρίες όπως πόλεμοι, κρίσεις και επαναστάσεις. Το πρόγραμμα επίσης απομακρύνεται από τη συνήθη επικέντρωση στην ελληνική και ρωμαϊκή δουλεία και συνεξετάζει το σύνολο των αρχαίων δουλοκτητικών κοινωνιών στην δυτική Ευρασία και βόρεια Αφρική για τις οποίες διασώζονται επαρκείς πληροφορίες: εκτός από τις ελληνικές και ρωμαϊκές κοινωνίες της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας, θα μελετηθούν οι δουλοκτητικές κοινωνίες της Ασσυρίας, της Βαβυλωνίας, της Ιουδαίας, της Συρίας και της Αιγύπτου. 

Βασικός στόχος του προγράμματος είναι η δημιουργία μιας προσωπογραφίας όλων των αρχαίων δούλων, απελευθέρων και πιθανών δούλων / απελευθέρων για τους οποίους διασώζονται μαρτυρίες στις αρχαίες πηγές. Η προσωπογραφία θα πάρει τη μορφή μιας ψηφιακής βάσης δεδομένων που θα είναι ανοικτή στους ερευνητές και το ευρύτερο κοινό, και θα περιλαμβάνει τις σχετικές μαρτυρίες τόσο στο πρωτότυπο αρχαίο κείμενο όσο και σε σύγχρονη μετάφραση στα αγγλικά, μαζί με φωτογραφίες όλων των αρχαιολογικών δεδομένων (επιτύμβια μνημεία, αναθήματα, χρηστικά αντικείμενα) που μπορούν να αποδοθούν σε δούλους. Ταυτόχρονα, η βάση θα περιλαμβάνει ψηφιακούς χάρτες με τα σημεία που καταγράφονται οι δούλοι και τον τόπο προέλευσης τους, ενώ το υλικό θα χρησιμοποιηθεί για τον ψηφιακό εμπλουτισμό ήδη υπαρχουσών ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων για την αρχαιότητα. Με αυτό τον τρόπο θα γίνει εφικτή η μελέτη τόσο των ατομικών βιογραφιών των αρχαίων δούλων όσο και των συλλογικών τάσεων στις ζωές τους.

Για την δημιουργία της ψηφιακής προσωπογραφίας θα γίνει μελέτη των λογοτεχνικών, επιγραφικών, και παπυρολογικών δεδομένων που διασώζονται σε ένα μεγάλο αριθμό αρχαίων γλωσσών (ελληνικά, λατινικά, ασσυριακά, βαβυλωνιακά, αιγυπτιακά, εβραϊκά, αραμαϊκά), όπως και των σχετικών αρχαιολογικών δεδομένων. Το έργο θα πραγματοποιηθεί από μια διεθνή ερευνητική ομάδα 21 ατόμων υπό την επίβλεψη του κυρίου Βλασόπουλου, με κέντρο το ΙΜΣ στο Ρέθυμνο και συνεργαζόμενους ερευνητές από την Βραζιλία, την Βρετανία, την Γαλλία, την Γερμανία, τις ΗΠΑ, την Ισπανία, την Ιταλία και την Ολλανδία. Η ομάδα θα δημιουργήσει μια ψηφιακή πύλη ανοιχτής πρόσβασης που θα περιλαμβάνει βάσεις δεδομένων, περιλήψεις παραδοτέων, υλικό πολυμέσων, βιβλιογραφία και συνδέσμους που θα χρησιμοποιηθούν από τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα, θα διοργανώσει και θα συμμετάσχει σε μια σειρά ακαδημαϊκών συναντήσεων και διεθνών συνεδρίων, θα παραγάγει διάφορες εκδόσεις– συμπεριλαμβανομένων τριών βιβλίων – ανοικτής πρόσβασης, καθώς και τέσσερεις διδακτορικές διατριβές.

Ερευνητική Ομάδα

Kώστας Βλασόπουλος

Kώστας Βλασόπουλος

Καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας
Πανεπιστήμιο Κρήτης
Curriculum vitae
Federica Gatto

Federica Gatto

Μεταδιδακτορική ερευνήτρια
Πανεπιστήμιο του Ουρμπίνο “Carlo Bo”
Davide Trivellato

Davide Trivellato

Μεταδιδάκτορας ερευνητής
Fernando Blanco Robles

Fernando Blanco Robles

Μεταδιδάκτορας ερευνητής
Cornelia Wunsch

Cornelia Wunsch

Συνεργάτης ερευνητής
Martijn Stoutjesdijk

Martijn Stoutjesdijk

Μεταδιδακτορικός ερευνητής
Clara María Ramos-Taboada

Clara María Ramos-Taboada

Μεταδιδακτορικός ερευνητής
Jason Porter

Jason Porter

Μεταδιδακτορικός ερευνητής
Anna Mária - Izabella Pázsint

Anna Mária - Izabella Pázsint

Μεταδιδακτορικός ερευνητής
James D. Moore

James D. Moore

Συνεργάτης ερευνητής
Juan Carlos Moreno García

Juan Carlos Moreno García

Συνεργάτης ερευνητής
Franco Luciani

Franco Luciani

Συνεργάτης ερευνητής
Juan P. Lewis

Juan P. Lewis

Μεταδιδακτορικός ερευνητής
Fabio Joly

Fabio Joly

Συνεργάτης ερευνητής
Elton Barker

Elton Barker

Ψηφιακός Σύμβουλος
Ευτυχία Μπαθρέλλου

Ευτυχία Μπαθρέλλου

Μεταδιδακτορική ερευνήτρια
Κυριακή Κωνσταντινίδου

Κυριακή Κωνσταντινίδου

Μεταδιδακτορική ερευνήτρια
Milan Prodanovic

Milan Prodanovic

Υποψήφιος διδάκτωρ
Ethan Bragg Rummel

Ethan Bragg Rummel

Υποψήφιος διδάκτωρ
Department of History and Archaeology, University of Crete
Mateu Portells Watson

Mateu Portells Watson

Υποψήφιος διδάκτωρ
Department of History and Archaeology, University of Crete
Ιωάννης Διαμαντόπουλος

Ιωάννης Διαμαντόπουλος

Υποψήφιος διδάκτωρ
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Curriculum vitae
Αναστασία Θεολόγου

Αναστασία Θεολόγου

Βοηθός έρευνας
Denise Pätzold

Denise Pätzold

Βοηθός έρευνας
Κατερίνα Σαρινάκη

Κατερίνα Σαρινάκη

Βοηθός έρευνας
ERC
Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ERC, SLaVEgents, grant agreement No. 101095823). Οι θέσεις και οι απόψεις που εκφράζονται είναι των συγγραφέων και μόνο και δεν αντανακλούν απαραίτητα τις θέσεις και τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Εκτελεστικού Οργανισμού του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας. Ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε ο χρηματοδότης φέρουν ευθύνη για αυτές.