Eπιστημονική συνάντηση με τίτλο «Μεταλλευτικά τοπία και επιχειρήσεις στον ελλαδικό χώρο, 19ος-20ός αιώνας»
Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) και το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών/Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΜΣ/ΙΤΕ)
συνδιοργανώνουν επιστημονική συνάντηση με τίτλο Μεταλλευτικά τοπία και επιχειρήσεις στον ελλαδικό χώρο, 19ος-20ός αιώνας
την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2019 (ώρα 10:00-16:00 )
στο Ιστορικό Αρχείο του Ιδρύματος, (Δωρίδος 2 & Λεωφόρος Ειρήνης 14, Ταύρος).
Η ημερίδα έχει στόχο τη χαρτογράφηση αρχειακών διαθεσιμοτήτων και την παρουσίαση πρόσφατων ερευνών σχετικά με την εξορυκτική δραστηριότητα και τις μεταλλευτικές επιχειρήσεις στον ελλαδικό χώρο. Οι εισηγήσεις θα παρουσιάσουν συναφή αρχειακά σύνολα καθώς και μελέτες περίπτωσης για τα μεταλλεία υπό οθωμανική κυριαρχία και τις πρώτες απόπειρες εξορυκτικής δραστηριότητας στο ελληνικό κράτος τον 19ο αιώνα, σε περιοχές όπως η Εύβοια, το Λαύριο, η Σέριφος, η Σαντορίνη. Θα ανιχνευθούν διεθνή επιχειρηματικά δίκτυα και δίκτυα τεχνογνωσίας στον εξορυκτικό-μεταλλευτικό κλάδο και οι μετασχηματισμοί που γνώρισε η εργασία και η διαμόρφωση των μεταλλευτικών τοπίων. Θα παρουσιαστούν, επίσης, μελέτες περίπτωσης σχετικά με τη μεταπολεμική ανασυγκρότηση των μεταλλευτικών επιχειρήσεων, η οποία υποστηρίχθηκε από την αμερικανική βοήθεια.
Η ημερίδα οργανώνεται και ως αποτέλεσμα του ερευνητικού προγράμματος του ΙΜΣ/ΙΤΕ «ΜΕΤΟΠΟ-Μεσογειακά Τοπία του Πολιτισμού: πολιτισμικά τοπία του παρελθόντος στη διαχρονία της Μεσογείου», ερευνητική δράση «Τόποι και τοπία εξορυκτικής δραστηριότητας στον ελλαδικό χώρο, 19ος-20ός αιώνας», το οποίο υπάγεται στη Δράση «Στρατηγική Ανάπτυξης Ερευνητικών και Τεχνολογικών Φορέων» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Επιχειρηματικότητα, Ανταγωνιστικό-τητα και Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ 2014-2020) που συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).
Η ημερίδα συνδυάζεται με έκθεση συναφούς αρχειακού υλικού του Ιστορικού Αρχείου ΠΙΟΠ.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
10:00. Χαιρετισμοί
Α΄ συνεδρία: Αρχειακές και ερευνητικές διαθεσιμότητες
προεδρείο-σχολιασμός: Άγγελος Νταλαχάνης, Ερευνητής, Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, Μαρία-Χριστίνα Χατζηιωάννου, Διευθύντρια Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
10:20. Λήδα Παπαστεφανάκη, Αναπλ. Καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων & ΙΜΣ/ΙΤΕ, Προς μια μεταλλευτική ιστορία της Μεσογείου: επιχειρήσεις, τόποι εξόρυξης, δίκτυα τεχνογνωσίας και εργασίας στην Ελλάδα, 19ος-20ός αι.
10:40. Γιάννης Γονατίδης, Υποψήφιος Διδάκτορας Ιστορίας Πανεπιστημίου Κρήτης, εξωτερικός συνεργάτης ΙΜΣ/ΙΤΕ, Αρχειακές ενότητες για τη μεταλλευτική ιστορία του ελληνικού κράτους (19ος-20ός αι.)
11:00. Ελένη Μπενέκη, Προϊσταμένη Ιστορικού Αρχείου ΠΙΟΠ, Αρχειακές διαθεσιμότητες σχετικά με μεταλλευτικές επιχειρήσεις στο Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ
11:20. Σχολιασμός
11:30. Συζήτηση
11.45. Διάλειμμα
Β΄ συνεδρία: Μελέτες περίπτωσης, 16ος αι.-αρχές 20ού αιώνα
προεδρείο-σχολιασμός: Σωκράτης Πετμεζάς, Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης & ΙΜΣ/ΙΤΕ
12:00. Ηλίας Κολοβός, Αναπλ. Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τα μεταλλεία και οι εκμεταλλεύσεις τους στον ελλαδικό χώρο υπό οθωμανική κυριαρχία, 16ος-18ος αιώνας
12:20. Σάκης Δημητριάδης, Δρ Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μεγαλοκτηματίες και μεταλλεία στην Εύβοια του 19ου αιώνα: τα όρια μιας εξαίρεσης
12:40. Απόστολος Δελής, Ερευνητής Γ΄ ΙΜΣ/ΙΤΕ, Επιχειρηματικά δίκτυα και εξόρυξη στη Σαντορίνη, 19ος αι.
13:00. Δόμνα Ιορδανίδου, Υποψήφια Διδάκτορας Ιστορίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Μεταλλευτικές επιχειρήσεις στη Μακεδονία: η μετάβαση από την Οθωμανική αυτοκρατορία στο ελληνικό κράτος
13:20. Σχολιασμός
13:30. Συζήτηση
13:45. Διάλειμμα
Γ΄ συνεδρία: Μελέτες περίπτωσης κατά τη μεταπολεμική περίοδο
προεδρείο-σχολιασμός: Χριστίνα Αγριαντώνη, Ομότιμη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
14:30. Νίκος Λεωνιδάκης, Υποψήφιος Διδάκτορας Ιστορίας Πανεπιστημίου Κρήτης, Οι παγωμένες πιστώσεις των μεταλλευτικών επιχειρήσεων τη δεκαετία του 1950
14:50. Κλαίρη Τσακίρη, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Ιστορίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, εξωτερικός συνεργάτης ΙΜΣ/ΙΤΕ, ΑΜ&ΒΕ «ο Ήφαιστος»: η πορεία μιας μεταλλευτικής επιχείρησης μέσα από το Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ
15:10. Χρήστος Τσάκας, Carlsberg Fellow Danish Institute Athens, Visiting Scholar 2019-2020 Center for European Studies, Harvard University, Βωξίτης, υδατοπτώσεις και η ευρωπαϊκή ενοποίηση: Η βιομηχανία αλουμινίου πέρα από την επιχειρηματική ιστορία
15:30. Σχολιασμός
15:40. Συζήτηση
16.00. Συμπεράσματα ημερίδας-παρουσίαση έκθεσης αρχειακού υλικού.
(παρακαλούμε δείτε την αφίσα της εκδήλωσης)